• Blog
  • Nieuws
- 28 augustus 2024

Regen teistert de graanoogst van 2024

Het jaar 2024 is een moeilijk jaar gebleken voor de Nederlandse landbouwsector. Ook de speltteelt, waar we zo trots op zijn, kreeg het zwaar te verduren. Spelt, dat al jaren in populariteit stijgt vanwege zijn voedzame eigenschappen, heeft dit jaar helaas flink te lijden gehad onder het slechte weer. De overvloedige regenval zorgde voor een probleem dat we “schot in het graan” noemen, waarbij de graankorrel al op het veld begint te kiemen. Dit heeft niet alleen de opbrengst van het graan verminderd, maar ook de kwaliteit aanzienlijk aangetast.

Mislukte oogsten in andere graansoorten en gewassen

Het probleem met spelt was helaas niet het enige in de Nederlandse landbouw. Ook andere gewassen en granen zoals Tritordeum werden hard getroffen. Kollenberger Spelt had hoge verwachtingen van de Tritordeum-oogst, met een geschatte opbrengst van 120 hectare. Maar door de aanhoudende regen konden we uiteindelijk slechts 20 hectare oogsten. Huub Diederen, die Kollenberger Spelt en Tritordeum teelt, gaf aan: “We hadden gehoopt op een goede oogst van Tritordeum, maar uiteindelijk hebben we maar een fractie kunnen binnenhalen. De kwaliteit is beduidend minder en hetzelfde geldt voor andere granen.”

Ook andere gewassen zoals suikerbieten en aardappelen konden niet ontsnappen aan de overvloedige regenval. Veel boeren zagen hun opbrengsten drastisch dalen omdat hun gewassen gewoonweg niet bestand waren tegen de langdurige natte omstandigheden.

Schot in het graan: De oorzaak van de mislukte oogst

Het verschijnsel “schot in het graan” raakt vooral de graanteelt. Dit proces, waarbij de korrels in de aren beginnen te kiemen door te veel vocht, is een groot probleem. De chemische samenstelling van de korrels verandert, zetmelen breken af, en de enzymactiviteit neemt toe. Dit zorgt ervoor dat de korrels minder geschikt worden om te malen en te bakken, wat natuurlijk een enorme impact heeft op de kwaliteit van ons meel en bloem.

De gevolgen van schot in het graan voor de bakkwaliteit

Voor ons als bakkerij is dit een groot probleem. Schot in het graan leidt tot een lagere bakkwaliteit, omdat het meel minder goed rijst en het brood minder volume krijgt. De textuur en smaak van het brood lijden er ook onder, en dat willen we natuurlijk voorkomen. Momenteel onderzoekt Kollenberger Spelt wat het valgetal is voor de oogst van 2024, om zo de bakkwaliteit van deze oogst beter te kunnen bepalen. Dit is essentieel om te bepalen hoe bruikbaar het graan uiteindelijk zal zijn voor onze producten.

Economische impact op boeren en de landbouwsector

De economische impact van deze mislukte oogst is groot, vooral voor de boeren die afhankelijk zijn van de graanoogsten. Een slechte oogst betekent een flinke financiƫle tegenslag. Boeren moeten nu overwegen hoe ze deze verliezen kunnen opvangen, wat soms inhoudt dat ze moeten bezuinigen of overstappen op minder winstgevende gewassen. Dit kan weer invloed hebben op de diversiteit en duurzaamheid van onze landbouw op de lange termijn.

De rol van klimaatverandering

Klimaatverandering speelt een grote rol in de mislukte oogsten van dit jaar. Het onvoorspelbare weer, met extreme regenbuien en hittegolven, maakt het steeds moeilijker om onze oogsten te beschermen. Zelfs spelt, dat normaal gesproken als een robuust gewas bekendstaat, kan niet altijd omgaan met deze extreme omstandigheden. Het wordt steeds duidelijker dat we in de landbouwsector goed moeten nadenken over hoe we ons kunnen aanpassen aan deze veranderende omstandigheden.

Door samen te werken kunnen we hopelijk manieren vinden om onze gewassen beter te beschermen en ervoor te zorgen dat we ook in de toekomst voldoende voedsel kunnen blijven produceren.